Wrastające paznokcie

Spośród różnych przyczyn wrastania paznokci największe znaczenie mają:

• Obuwie – ciasne, wąskie, nieprzepuszczalne, sprzyjające nadmiernemu poceniu stopy i  mikrourazom
• Niewłaściwe obcinanie paznokci – zaokrąglanie brzegów paznokcia, zbyt krótkie przycinanie
• Wiek – najczęściej wrastają paznokcie młodzieży a nawet dzieciom. Wiąże się to z większą aktywnością sportową przy „nieodpowiednim” obuwiu, szybszym wzrostem paznokci, „niechęcią” do higieny stóp,
• Przyczyny wrodzone  – grubość płytki paznokcia, kształt, skłonność do nadmiernego pocenia się.

Mechanizm

• Najczęstszym mechanizmem wrastania paznokci jest ucisk paznokcia od boków (np: ciasno ściśnięte w obuwiu palce), który powoduje, że brzegi płytki paznokciowej zaginają się w kierunku wału paznokciowego, „wrastając” niejako w głąb tkanek.
• Innym mechanizmem wrastania jest wzrost paznokcia promieniście w kierunku wałów paznokciowych spowodowany zniekształceniami macierzy paznokcia pourazowymi lub osobniczymi.
• W razie zbyt głębokiego wycięcia bocznych krawędzi płytki paznokieć zaczyna wrastać w otaczające go tkanki.

Objawy

• Początkowo są niewielkie i często ignorowane.
• Przewlekłe drażnienie wału paznokciowego powoduje wystąpienie stanu zapalnego – a więc pojawia się ból, mały obrzęk, zaczerwienienie. Tkanki miękkie w miejscu skaleczenia rozpoczynają proces gojenia i pojawia się młoda tkanka – ziarnina określana „dzikim mięsem”. Dalej już niewielkie urazy powodują uszkodzenia ziarniny połączone z coraz większym bólem. Pojawia się sączenie surowiczą wydzieliną.
• Następnym etapem jest infekcja (bakteryjna a często również grzybicza) – zjawia się ropna wydzielina  i narastają objawy zapalne czasami obejmując cały paluch.  Coraz większa bolesność znacznie utrudnia chodzenie. Najmniejszy ucisk tej okolicy wywołuje silny ból.

Leczenie zachowawcze

Wymaga nieco cierpliwości ale przynosi  poprawę najczęściej w początkowych stadiach choroby i polega na:

• Utrzymaniu higieny – przemywanie ciepłą wodą z mydłem oraz przymoczki z płynów antyseptycznych ( Rivanol, Kwas Borny itp)
• Maści antybakteryjne i przeciwgrzybicze – jeżeli są wskazania.
• „Odciążenie” uszkodzonych tkanek – wygodne, szerokie obuwie. Miękkie, bawełniane skarpety.
• Unikanie mechanicznych urazów – przeciążania podczas chodzenia, biegania, kopania
• Środki przeciwbólowe – przyjmowane w razie potrzeby, krótkotrwale.
• Opiłowanie grzbietu paznokcia – paznokieć staje się bardziej elastyczny i mniej uraża wał paznokciowy.

• Wycięcie częściowe – usunięcie około 1/4 brzegu wrośniętego paznokcia wraz z macierzą.
• Wycięcie częściowe z fenolizacją – dodatkowo zakłada się aplikatory z Fenolem, mającym za zadanie zniszczenie macierzy paznokcia. Obecnie najbardziej skuteczna metoda. (badanie kliniczne)
• Zabieg sposobem Quenu  – wycięcie klinowe około 1/4 brzegu paznokcia wraz z macierzą paznokcia, tkankami miękkimi i całym wałem paznokciowym. Duży ubytek tkanek zbliża się najczęściej dwoma szwami przeprowadzanymi przez pozostałą płytę paznokcia.
• Ablacja całego paznokcia – obecnie nie ma uzasadnienia z powodu pozostawienia macierzy paznokcia  ale stosowana niekiedy w wyjątkowych sytuacjach np. u małych dzieci (ponieważ wtórny wzrost paznokcia może przebiegać już prawidłowo), przy znacznych uszkodzeniach i deformacjach paznokcia, pourazowych, infekcyjnych itp.

Zapobieganie

• Higiena na co dzień – Odpowiednia higiena stóp, unikanie urazów mechanicznych, odpowiednio szerokie obuwie i prawidłowe przycinanie paznokci (proste, bez zaokrąglania brzegów) jest wystarczająca w większości przypadków.
• U osób ze skłonnościami do wrastania paznokci –  poza codzienną higieną stóp można wykorzystać metody kosmetycznej korekcji paznokci  zakładając na płytkę paznokcia klamry – naklejane lub druciane. Można również zastosować rurki Sulci-Protektor.   Metody te przynoszą często natychmiastową ulgę jednak należy pamiętać, że likwidują objaw a nie przyczynę choroby. Zwykle muszą być wielokrotnie powtarzane.